در ساختمانسازی به سوی بیرونی یک ساختمان نما گفته میشود. در طراحی ساختمان، نما مهمترین بخش به شمار میرود زیرا نما چارچوب کار برای بقیه اجزای ساختمان را مشخص میکند. بسیاری از نماها ارزش تاریخی دارند و در کشورهای گوناگون قوانین سختگیرانهای در مورد موضوع تغییر نما وجود دارد که برخی از این قوانین هر گونه دگرگونی در نماهای تاریخی را ممنوع میکند.
با توجه به اینکه نمای ساختمان در مقابل عوامل جوی شدید قرار دارد در انتخاب مصالح برای نماسازی باید دقت شود تا نمای ساخته شده اولا در مقابل عوامل جوی مقاوم بوده و درثانی زیبایی لازم را داشته باشد و همچنین با نمای ساختمانهای مجاور هماهنگی داشته باشد. برای نمای ساختمان میتوان از مصالح مختلفی مانند آجر نما، انواع سیمانکاری، انواع سنگ، انواع دانههای سنگی رنگی با چسبهای مخصوص یا انواع ورقهای فلزی آلومینیم و… استفاده میشود .
نمای آجری
در ساختمانسازی به سوی بیرونی یک ساختمان نما گفته میشود. در طراحی ساختمان، نما مهمترین بخش به شمار میرود زیرا نما چارچوب کار برای بقیه اجزای ساختمان را مشخص میکند. بسیاری از نماها ارزش تاریخی دارند و در کشورهای گوناگون قوانین سختگیرانهای در مورد موضوع تغییر نما وجود دارد که برخی از این قوانین هر گونه دگرگونی در نماهای تاریخی را ممنوع میکند.
با توجه به اینکه نمای ساختمان در مقابل عوامل جوی شدید قرار دارد در انتخاب مصالح برای نماسازی باید دقت شود تا نمای ساخته شده اولا در مقابل عوامل جوی مقاوم بوده و درثانی زیبایی لازم را داشته باشد و همچنین با نمای ساختمانهای مجاور هماهنگی داشته باشد. برای نمای ساختمان میتوان از مصالح مختلفی مانند آجر نما، انواع سیمانکاری، انواع سنگ، انواع دانههای سنگی رنگی با چسبهای مخصوص یا انواع ورقهای فلزی آلومینیم و… استفاده میشود .
نمای سنگی
برای نماهای سنگی از انواع سنگهای پلاک با رنگها و اندازههای مختلف استفاده مینمایند مانند سنگ تراورتن، باغ ابریشم، مرمر و یا انواع سنگهای قیچی که دارای سطح ناصافی بوده و در محلهایی که از لحاظ معماری احتیاج به قدری خشونت در سطح نما میباشد مورد استفاده قرار میگیرد. در سطح بعضی از سنگهای نما خلل و فرجی موجود است که این سوراخها برای نصب بسیار مناسب هستند زیرا ملات ماسه سیمان پشت سنگ به داخل این سوراخها نفوذ نموده و مانع جدا شدن آن از نما میگردد از جمله این سنگها میتوان انواع سنگهای تراورتن را نام برد.
بعضی از سنگها مثل سنگهای باغ ابریشم و یا مرمر و یا مرمریت و یا انواع سنگهای چینی دارای سطحی سیقلی بوده و با توجه به اینکه سنگ خاصیت مکندگی چندانی ندارد بخوبی به نما نمیچسبد و ممکن است بعد از مدتی از نما جدا شده و سقوط نماید برای جلوگیری از این کار باید از پشت آنها را به وسیله میلههای مخصوصی که به آن اصطلاحا اسکوپ میگویند به دیوار محکم نمود. اسکوپ انواع مختلف دارد.
یکی از پوششهای مناسب در ساختمان که استفاده ازآن روز به روز بیشتر میشود، سنگ است لذا متخصصین امر ساخت وساز دلایل مناسب بودن سنگ را در نمای ساختمان در چند مورد خلاصه کردهاند که عبارتند از : ۱- عدم تغییر رنگ و جذب گرد و غبار ۲- مقاومت در برابر رطوبت ۳- تنوع در رنگ و جنس ۴- اجرای سریع و آسان و تمیز ۵- عایق حرارت و بینیاز از زیر سازی ۶- قابلیت اجرا بر روی کلیه سطوح ۷- قابلیت ترمیم آسان ۸- انعطافپذیری و قابلیت فرم پذیری مناسب بر روی کلیه سطوح ۹- ایده ال برای دکوراسیون نمای داخل و خارج ساختمانها، مغازهها، کافی شاپها و رستورانها. ۱۰- فراوانی و در دسترس بودن ۱۱- امکان به وجود آوردن شکلهای مورد نظر (دستی و ماشینی) ۱۲- عمر زیاد (در صورت استفاده مناسب) ۱۳- هزینه حفظ و نگهداری نسبتاً کم آن
انتخاب ابعاد و جنس سنگ، بستگی به محل استفاده آن دارد. سنگهایی که در نمای خارجی مصرف میشود باید در مقابل عوامل جوی مانند تابش خورشید، باران، گازهای موجود در هوا و … مقاوم باشند. در نما سازی از نوع سنگ ممکن است فقط از یک نوع سنگ استفاده شود ویا آنکه از چندین سنگ متنوع استفاده شود. با یک طراحی خوب و هماهنگ کردن سنگها یا یکدیگر میتوان نماهای سنگی بسیار زیبایی در ساختمان به وجود آورد. همچنین همواره باید به این مطلب توجه کرد که استفاده از سنگها ی پر دوام و با مقاومت بالا در برابر یخ زدگی و شرایط نا مساعد جوی و محیطی (نور خورشید، آب و رطوبت) با بافت و شکل مطلوب، بدون ترک خوردگی و خلل و فرج وصرفه اقتصادی را نباید از یاد برد.
مشخصات کلی انتخاب سنگ برای مصارف ساختمانی:
۱- بافت سنگ باید ساختمانی سالم داشته باشد، یعنی بدون شیار، ترک و رگههای سست باشد (کرمو نباشد)۲- بدون هر گونه خلل و فرج باشد.۳- پوسیدگی نداشته باشد.۴- یکدست، یکنواخت و ممکن باشد.۵- سنگ ساختمانی شاید آب زیاد جذب کند، لذا نباید در آب متلاشی یا حل شود و تمام یا قسمتی از آن بیش از ۸ درصد وزن خود آب بمکد.۶- سنگ ساختمانی نباید آلوده به مواد طبیعی و مصنوعی باشد.۷- سنگ باید شرایط فیزیکی و شیمیایی محیط را تحمیل کند لذا باید در برابر باد، یخبندان، تغییرات دما ودر صورت وجود جریان آب در مقابل آن و کلیه عوامل فرسایش مقاومت کند و در برابر محیطهای شیمیایی، اسیدی و قلیایی و همچنین عمل آبکافت و اکسید اسیون مقاومت کند.۸- مقاومت فشاری برای قطعات باربر نباید کمتر از ۱۵۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع باشد.۹- در مقابل سایش مقاوم باشد.
نمای سنگی خود دارای انواع مختلفی هستند که عمده این تمایزات را میتوان در تفاوت نوع سنگ موجود در طبیعت نام برد. لذا در اینجا جایز است قبل از معرفی انواع سنگها ابتدا به توضیح واژه سنگ تزئینی پرداخته و سپس به معرفی نماها بپردازیم .
سنگ های تزیینی
سنگ تزئینی، سنگی است طبیعی که در اندازه مشخص انتخاب، تراش و یا برش خورده باشد. به معنای وسیع کلمه، اصطلاح سنگ تزئینی شامل سنگها در هر شکل میشود که به طور مستقیم و پس از برش، سائیده شدن و صیقل کاری در نماهای داخلی و خارجی ساختمانها به کار میروند. سنگهای تزینی از نظر سنگ شناسی به یکی از گروههای سنگ آذرین، دگرگونی و یا رسوبی اختصاص دارند وشامل انواع مرمر، مرمریت، چینی، کنگلومرا، تراورتن، ماسه سنگ، گرانیت، دیوریت، سینیت، گابر و بعضی موارد کم اهمیت تر میباشند.
۱- نمای سنگ قلوهای : این سنگها در هنگام حرکت و غلتیدن در مسیر رودخانه و برخورد با یکدیگر، دارای سطح تقریباً گرد و صیقلی میشوند از این جهت میتوان از این سنگها در نمای ساختمانها استفاده کرد. برای استفاده، این سنگها را با ملات ماسه سیمان بر سطح دیوار آجری یا بتنی طوری نصب میکنند که قلوه سنگها، جلوه خاصی به نما میدهد و مهارت و تجربه بنا هم در زیبایی نما نقش مهمی دارد. اما نکتهای که باید در مورد این سنگها رعایت کرد این است که در صورت بکارگیری سنگهای رودخانهای و سنگهای ضخیم در نماهای سنگی باید تا گرفتن کامل ملات از قالبهای مناسب استفاده کرد.
۲- نمای سنگ قیچی : سنگ قیچی به طول ۱۰، عرض ۳ تا ۴ و ضخامت ۱،۵ سانتیمتر در کارخانه سنگبری به وسیله گیوتین (قیچی) تهیه میشود البته ممکن است از سنگ قیچی با طول بیشتر از ۱۰ سانتیمتر هم استفاده شود. زوایای سنگ قیچیها ۹۰ درجه و سطوح آن (قسمتهایی که در نما دیده میشود) دارای برجستگیهای نامنظم هستند. لازم به ذکر است سنگ قیچی را در نمای ساختمان، بدون بند نصب میکنند و پشت آنها را دوغاب سیمان میریزند. معمولاً در نماسازی از یک نوع (یکرنگ) سنگ قیچی استفاده میکنند اما با تلفیق سنگها با رنگهای مختلف، میتوان نمای زیبایی در ساختمان به وجود آورد. به علت گرفتن گرد و خاک و دوده هوا به خود، این نماها خیلی زود کثیف میشوند و باید آنها را مرتب تمیز کرد.
۳- سنگ پلاک : استفاده از پلاک سنگ برای نمای ساختمان در کشور از زمانهای قدیم رواج داشته است. اما استفاده وسیع و فراگیر آن در کشور حدود ۵۰ سال پیش با ورود اولین کارخانه ماشینی تولید پلاک و یک خط کامل آلمانی توسط آستان قدس رضوی در مشهد در سال ۱۳۱۷ رواج یافت. صنعت سنگ در دنیا جز در دورهٔ رکود عمیق اقتصاد جهانی در اواخر دهه ۱۹۳۰، همواره سیر رشد و تحول را طی کرده است. در این نوع سنگها قطعات بزرگ سنگ را از کوه (معدن سنگ) استخراج میکنند و پس از حمل به کارخانه سنگبری، در ابعاد و ضخامتهای (۱ تا ۵ سانتیمتری) به صورت سنگ پلاک میبرند و صیقل میدهند.
اما نکته مهمی که باید همواره به آن توجه داشت این است که در صورت استفاده از سنگهای پلاک بایستی از این سنگها در برابر رطوبت یخبندان مراقبت نمود و مواد زاید را از سطح این سنگها پاک کرده و با استفاده از یکی از روشهای زیر سنگها را کاملاً به سطح زیرین محکم کرد:۱- لقمه گذاری ۲- پیچ و روپلاک کردن ۳- نصب سیم و اسکوپ یا قلاب برای اتصال بهتر و محکم تر
با پیشرفت علوم شیمی و متالوژی به ویژه در گرایشهای پلیمر و کامپوزیت، تحول شگرفی در صنایع و معادن حادث شده است. ساخت و سنتز مصنوعات شیمیایی و احیای مواد معدنی از طریق فعل و انفعالات شیمیایی، یکی از کارکردهای شیمی پلیمر در عصر حاضر است، شاید ترکیب عناصر و مواد معدنی با یکدیگر و تولید مواد جدید ترکیبی تحت عنوان کامپوزیتها مهم ترین تحول علمی قرن بیستم در زمینه صنعت سنگ باشد. از سوی دیگر ترکیب مواد طبیعی با بستری از مواد پلیمری به تولید سنگهای مصنوعی ویژه با کارکردی متنوع شده است.
نمای گچی
متداول ترین نماهای مورد استفاده در ایران عبارت است از نمای آجری، نمای سنگی و نمای سیمانی ولی در بعضی از ساختمانها از نمای گچی استفاده مینمایند که به وسیله گچ بری و سر ستون سازی شکل زیبایی به نما میدهند با توجه به اینکه گچ از مصالحی است که در مقابل آب مقاومت نمینماید باید توجه نمود که برای نما سازی از گچ مخصوص که در مقابل آب مقاوم باشد استفاده نمایند.
مشاوره و خرید ۰۹۱۲۷۶۵۰۴۷۱
